Maandbericht februari 2016

Voorproefje algemene ouderavond (maandag 8 februari)
Zoals reeds aangekondigd zullen aanstaande maandag onze IB-ers Rodette van Dunné en Caroline Mast, en ikzelf u graag te woord staan op de algemene ouderavond. Wij zullen stilstaan bij onze ervaringen met Passend Onderwijs en bij de belangrijkste aanpassingen binnen onze school. Het zal daarbij gaan over hoe wij extra ondersteuning kunnen krijgen om kinderen met leer-, fysieke- of gedragsproblemen toch goed binnen onze school te kunnen houden, maar ook wat dat van ons allemaal vraagt.
Ik zal vertellen over de invoering van de nieuwe toetsen, het weer handwerken in halve groepen, en hoe we bezig zijn ons onderwijs te ontwikkelen. Maar ook over de werkdruk die leerkrachten ervaren en hoe we daar mee omgaan. Ik zal ook vertellen waar we nu nog niet mee bezig zijn maar waar we wel mee bezig willen, zoals degelijk beleid voor hoogbegaafde leerlingen en een nog actievere ouderparticipatie. Bovendien zijn wij erg benieuwd naar uw vragen, wat wil u van ons weten of waar loopt u tegen aan? Kortom genoeg te bespreken en het uur dat we hebben van 19:30 tot 20:30 zal te kort zijn! Ik hoop u maandag te ontmoeten in onze mooie grote zaal, om 19.00 uur staat er koffie en thee voor u klaar.  Niels Schieman

Bestuurder: Artho Janssen

ONS BESTUUR
Met enige regelmaat krijg ik vragen over ons de bestuurlijke inrichting van onze school. Veel ouders en leraren hebben niet direct te maken met de bestuurder Artho Jansen waardoor niet altijd duidelijk is hoe de zaken op dit punt geregeld zijn. Het feit dat ouders en leraren niet direct te maken hebben met de bestuurder is een bewuste keuze. In ons model is er voor gekozen dat de schoolleider het eerste aanspreekpunt voor de schoolgemeenschap is. Daarmee lijkt de bestuurder wat op afstand, maar is tegelijkertijd bij veel zaken die spelen intensief betrokken.

Bestuur in een vrijeschool?
Als ‘oude’ vrijeschool komen wij vanuit een lange traditie van lerarenzelfbestuur. Bij de oprichting van de schoolbeweging gaf Rudolf Steiner immers aan dat de leerkrachten zelf de school dienen te maken met alles wat daar bij komt kijken. Men diende dus ook zelf vormen te vinden voor het sturing geven aan de school. Zelfsturende teams aan het begin van de 20^ste eeuw! In de praktijk is in de afgelopen decennia gewerkt met een gezamenlijk bestuur met leraren en ouders. Lange tijd heeft dit (met ups en downs) goed gewerkt, maar met een toenemende complexiteit van de schoolorganisatie (en de eisen van de overheid) ontstond er toch een behoefte aan en noodzaak tot een meer professionaliteit en een formele inrichting met een schoolleider en een (raad van) bestuur. Sinds 2009 is daar, in het kader van de eisen aan goed bestuur (wettelijk bepaald) een scheiding gemaakt tussen bestuur en toezicht. Daarmee zijn de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het oude bestuur overgegaan op één bestuurder (voor het bestuur) en een Raad van Toezicht (voor het toezicht). Daarbij controleert en adviseert de toezichthouder het bestuur.

Vanuit deze geschiedenis is in onze school heel bewust gekozen om het pedagogisch-didactische werk, dat waar het in de kern natuurlijk echt om draait bij een school, als verantwoordelijkheid bij het lerarencollege te houden. Dat is waar we op doelen met de uitspraak dat het hart van de school wordt gevormd door het lerarencollege. Zij zijn (mede)bepalend ten opzichte van de pedagogisch-didactische visie van de school en geven daar dagelijks uitvoering aan. De schoolleider ondersteunt hen daarin door de randvoorwaarden te verzorgen en door de kaders waarbinnen gewerkt kan (of soms ook moet) worden, aan te geven. Net zo faciliteert het bestuur de schoolleiders. In onze school dus geen grote roergangers die vanuit een formeel hiërarchische positie de koers bepalen en het gezicht van de school zijn, maar juist bewust een bestuur op afstand dat de ruimte daadwerkelijk laat bij de leerkrachten.

Tegelijk vormt het bestuur het wettelijk bepaalde “bevoegd gezag” en is verantwoordelijk en aansprakelijk voor het reilen en zeilen van de school. Omdat binnen onze stichting Vrijescholen Zuidwest Nederland sprake is van vier scholen, worden veel van deze bevoegdheden gedelegeerd aan de schoolleiders. Er is bewust voor gekozen dat deze het eerste aanspreekpunt voor leerlingen, ouders en leraren zijn.

Verhouding leraren – schoolleider – bestuurder – toezicht: hoe werkt dat?
Men zou zich kunnen afvragen wat het nut is van een bestuur dat de belangrijkste verantwoordelijkheden toch maar bij de leerkrachten laat liggen (overigens kan men diezelfde vraag ook stellen bij een schoolleider die dat net zo doet). Dan is het goed om na te gaan binnen welke dynamiek een schoolorganisatie functioneert. Naast de wensen vanuit de pedagogie en didactiek zijn er ook wensen en eisen vanuit de ouders en de maatschappij in brede zin. Die laatste komen vertaald in politieke beslissingen en het inspectie kader op de school af, in de vorm van steeds veranderende wet- en regelgeving. Zo worden belangrijke eisen gesteld ten aan zien van de onderwijs kwaliteit, financieel beheer, gebouwbeheer, personeelsbeleid en transparante communicatie (bij voorbeeld een door een accountant goedgekeurd jaarverslag). Dit zijn (veelal) heel terechte eisen ten aanzien van goed bestuur. ‘Veelal’ tussen haakjes omdat er ook ingrijpende eisen worden gesteld aan ‘goed’ onderwijs met bijbehorende criteria. Op dat punt durven wij nog wel eens van mening verschillen met de overheid van wat dan ‘goed’ is. Tegelijkertijd is het de taak van de bestuurder om te bewaken dat de rijkssubsidie niet in gevaar komt doordat te veel afgeweken wordt van de eisen van de overheid.

Op al deze onderwerpen speelt het bestuur een belangrijke rol. Soms als degene die de kaders aangeeft en bewaakt, soms als degene die op verschillende niveaus lobbyt voor wat wij goed onderwijs vinden of voor middelen om dat onderwijs te kunnen faciliteren. Dit gebeurt in nauwe afstemming met de schoolleider en waar nodig met de medezeggenschapsraad of andere betrokkenen. Bovendien geeft de bestuurder ook leiding aan het bestuursbureau. Dat zijn de mensen die ons faciliteren op financiën, personeelsmanagement en leerlingenadministratie.  Door dit over de verschillende scholen binnen de stichting heen te doen kan dit (kosten-) efficiënt en professioneel gebeuren.

Daarnaast heeft de bestuurder ook een rol in de klachtenprocedure.

Tot slot is Artho Jansen ook actief als bestuurder van de vereniging voor vrijescholen, vanuit welke positie hij de belangen van De Vrije School Den Haag op landelijk gebied kan behartigen, maar ook in een vroeg stadium op de hoogte is van actuele ontwikkelingen die op de school af komen.

Kwaliteitsborging en Raad van Toezicht
Als direct leidinggevende van de schoolleiders, heeft de bestuurder een belangrijke rol in de bewaking van de kwaliteit van de schoolorganisatie. Dat begint natuurlijk al bij de keuze voor welke schoolleider wordt aangenomen. Vervolgens ondersteunt de bestuurder zijn schoolleiders waar mogelijk maar corrigeert hen ook waar nodig. Door heldere afspraken te maken over te behalen doelen en de voortgang daarvan ook regelmatig te controleren wordt voorkomen dat de schoolleider zich verliest in dagdagelijkse rompslomp of persoonlijke stokpaardjes. Bij het vaststellen van de doelen wordt steeds gezocht naar een goede balans tussen de pedagogische en didactische beleidswensen vanuit het lerarencollege en de (financiële) mogelijkheden die zijn bepaalt door wet- en regelgeving. Daarnaast is er natuurlijk ook ruimte voor eigen visie van bestuurder en schoolleider als het gaat om zaken als beheer van financiën en gebouwen en de invulling van het personeels- en kwaliteitsmanagement. De gezamenlijke beleidsvisie is echter steeds dat deze zo veel mogelijk ten dienste moeten staan van het kind en de vrijeschool-idealen.

Ook bestuurders kunnen zich verliezen in ‘eigen projecten’. Dat te voorkomen en de gegeven of afgesproken kaders ook echt bewaken, is een belangrijke functie van de raad van toezicht. Deze mensen bevragen de bestuurder naar welke afspraken er zijn gemaakt.  Deze afspraken toetsen zij aan bestaande wet- en regelgeving en aan hun eigen professionele begrip van goed bestuur. Bovendien monitoren zij in hoeverre de afspraken worden nageleefd of op grond van welke argumenten afspraken worden bijgesteld. Als er zaken zijn die naar hun mening onvoldoende grondig zijn aangepakt (bijvoorbeeld afspraken die indruisen tegen regelgeving, of doelen die onvoldoende worden bereikt), dan zal de bestuurder uitleg moeten geven, verantwoording afleggen of ‘huiswerk’ krijgen om tot betere afspraken of de borging daarvan te komen. De raad van toezicht formuleert dus geen eigen (beleids-) doelen.  Op die manier proberen wij de kwaliteit van ons bestuur te borgen. Kortom: veel “checks and balances” om te bewaken dat het juiste evenwicht wordt gevonden tussen wat pedagogisch gewild wordt en wat binnen context waarin de school functioneert haalbaar is.

Ten slotte
Artho schrijft twee keer per jaar een column in ons katern in de Seizoener. Een mooie gelegenheid om zijn visie op zaken te leren kennen. Daarnaast is er jaarlijks een bestuurlijk jaarverslag  waarin zowel de financiële als de onderwijskundige ontwikkelingen uitvoerig beschreven staan: De meest recente versie van dit verslag is steeds te vinden op onze website. Niels Schieman & Artho Jansen.

Frisse toiletten
In de voorjaarsvakantie worden alle toiletten grondig gereinigd. De wanden worden gestoomd, de potten worden verwijderd en schoongemaakt en vervolgens teruggeplaatst en vastgezet met kit. Wij verwachten dat dit het probleem van onaangename toiletluchten zal verhelpen.
Uiteraard is het belangrijk dat ook de kinderen bij hun toiletbezoek hygiënisch zullen toiletteren. Met elkaar kunnen we dan zorgen dat het fris blijft.

Nieuwe tuinman
Wellicht heeft u hem al zien lopen of zelfs al een babbeltje met hem geslagen? We hebben echte tuinman, Marc Kempers. Gestimuleerd door de wet op de arbeidsparticipatie ben ik vorig jaar op zoek gegaan naar iemand die ons mooie groene schoolplein dagelijks kan onderhouden. Ons initiële plan om dat helemaal met ouders en kinderen te doen bleek lastig te realiseren. We zijn dan ook heel blij dat we Marc nu bij ons hebben. Marc heeft vorig jaar zijn hoveniersopleiding afgerond en vind het heerlijk om lekker in het groen bezig te zijn. Marc wordt dagelijks aangestuurd door onze conciërge Ralph en wekelijks begeleid door Anne Roos van bureau Stap voor Stap. Op deze manier kan hij op een prettige manier heel zelfstandig werken. Marc is van maandag tot en met donderdag op school. Met zijn professionele ondersteuning kan ons mooie plein de komende jaren alleen nog maar mooier worden!

Kleding voor Botswana
Kinderen in Botswana hebben veel minder dan wij hier in Nederland. Daarom gaan wij, een groep jongeren, naar Botswana om ons in te zetten voor deze kinderen. We gaan activiteiten met kinderen doen zoals drama, dans, sport, spel en we organiseren een groot feest om ieders verjaardag te vieren op een blinden school. Ook gaan we praktisch werk doen zoals het schilderen van muren, maar ook voorlichtingslessen geven over aids, drugs en alcohol.

Om dit te kunnen realiseren hebben we geld nodig. Daarom organiseren we onder andere een kledingbeurs. Voor u een mooie gelegenheid om uw kasten op te ruimen! Heeft u nog kleren, schoenen en/of accessoires over die u aan ons wilt doneren? Van babykleding tot dames en heren kleding, alles is welkom, mits schoon en in goede staat. Na de voorjaarsvakantie staat er in de school een zak waarin u de kleding kunt achterlaten.

Op zaterdag 23 april van 11 tot 16 uur is de kledingbeurs aan de Wattstraat 64 te Zoetermeer. U bent van harte welkom om tussen alle gedoneerde kleding eens rond te snuffelen. Hartelijke groeten, team Bless Botswana!